Rozwód to jedno z najtrudniejszych doświadczeń w życiu rodziny, szczególnie kiedy w grę wchodzą dzieci. W takich chwilach dbałość o dobro dziecka staje się priorytetem, a prawidłowe ustalenie kontaktów z nim po rozwodzie jest kluczowe dla jego dalszego rozwoju i poczucia bezpieczeństwa. Jakie prawa przysługują rodzicom w Polsce? Jakie są najważniejsze aspekty prawne i emocjonalne, które należy wziąć pod uwagę? W tym artykule omówimy podstawowe zasady regulujące kontakty z dzieckiem po rozwodzie, przedstawimy praktyczne wskazówki oraz podpowiemy, jak najlepiej zadbać o relację z dzieckiem w nowej rzeczywistości.
Kontakty z dzieckiem po rozwodzie: Jakie są Twoje prawa i obowiązki?
Rozwód to zawsze trudny czas dla wszystkich członków rodziny, ale szczególnie dla dzieci. W Polsce, jak i na całym świecie, prawo stara się chronić przede wszystkim dobro dziecka, a kontakty z rodzicami są kluczowym elementem tego procesu. Przyjrzymy się, jak przebiega ustalenie kontaktów z dzieckiem po rozwodzie, ile kosztuje zatrudnienie adwokata w tej sprawie oraz jakie są prawa i obowiązki rodziców w kontekście widzeń z dzieckiem.
Czym są kontakty z dzieckiem po rozwodzie?
Kontakty z dzieckiem po rozwodzie to prawnie uregulowane spotkania dziecka z rodzicem, z którym nie mieszka na co dzień. Ich głównym celem jest utrzymanie emocjonalnej więzi między dzieckiem a rodzicem, co jest niezwykle ważne dla prawidłowego rozwoju psychicznego i emocjonalnego dziecka.
Zgodnie z art. 113 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, kontakty z dzieckiem obejmują w szczególności:
- Przebywanie z dzieckiem, takie jak odwiedziny, spotkania, zabieranie dziecka poza miejsce jego stałego pobytu.
- Bezpośrednie porozumiewanie się z dzieckiem.
- Utrzymywanie korespondencji z dzieckiem.
- Korzystanie z innych środków porozumiewania się na odległość, w tym ze środków komunikacji elektronicznej.
Prawo jasno określa, że kontakty z dzieckiem nie ograniczają się jedynie do osobistych spotkań, ale obejmują również różne formy komunikacji, zarówno bezpośredniej, jak i na odległość. Umożliwia to utrzymywanie stałej więzi między rodzicem a dzieckiem, nawet gdy nie mieszkają razem na co dzień. Rodzaj i zakres kontaktów powinien być dostosowany do indywidualnych potrzeb i sytuacji dziecka, z poszanowaniem jego dobra.
Jak sąd ustala kontakty z dzieckiem?
Proces ustalenia kontaktów z dzieckiem zazwyczaj rozpoczyna się od wniosku jednego z rodziców. Sąd rodzinny bierze pod uwagę wiele czynników, takich jak wiek dziecka, jego potrzeby, dotychczasowe relacje z rodzicami, a także opinie specjalistów, takich jak psychologowie czy kuratorzy sądowi. Najważniejszym kryterium jest zawsze dobro dziecka. Sąd stara się ustalić takie warunki kontaktów, które najlepiej odpowiadają na potrzeby dziecka, jednocześnie umożliwiając mu utrzymanie dobrych relacji z obydwoma rodzicami.
Uregulowanie kontaktów z dzieckiem może przybrać różne formy, od regularnych spotkań w weekendy, poprzez wspólne wakacje, aż po codzienny kontakt telefoniczny lub online. W niektórych przypadkach, gdy współpraca między rodzicami jest bardzo dobra, kontakty te mogą być ustalane bezpośrednio między stronami. W sytuacji, gdy rodzice nie mogą dojść do porozumienia, konieczna jest interwencja sądu, który określi odpowiedni harmonogram widzeń.
W skrócie przebieg postępowania o ustalenie kontaktów z dzieckiem po rozwodzie wygląda następująco:
- Jedno z rodziców składa wniosek o ustalenie kontaktów z dzieckiem do sądu rejonowego właściwego ze względu na miejsce zamieszkania dziecka.
- Drugie z rodziców ma prawo złożyć odpowiedź na wniosek, w której odnosi się do proponowanego zakresu kontaktów.
- Sąd może skierować rodziców na mediację w celu polubownego uzgodnienia kontaktów.
- Jeśli mediacja nie przyniesie porozumienia, sprawa przechodzi na rozprawę:
– Sąd przesłuchuje rodziców i świadków.
– Przeprowadza postępowanie dowodowe (dokumenty, opinie biegłych).
– Często zasięga opinii Opiniodawczego Zespołu Sądowych Specjalistów (OZSS) w kwestii kontaktów. - Po przeprowadzeniu postępowania dowodowego, sąd wydaje postanowienie, w którym szczegółowo określa zasady kontaktów z dzieckiem (dni, godziny, miejsce, sposób odbioru/odwożenia itp.).
- W postanowieniu sąd kieruje się przede wszystkim dobrem dziecka i uwzględnia jego rozsądne potrzeby.
- Od postanowienia przysługuje stronom prawo wniesienia apelacji do sądu okręgowego.
- Jeśli rodzic utrudnia wykonywanie kontaktów, drugi może zainicjować postępowanie w celu nałożenia kary pieniężnej za niewywiązywanie się z obowiązku.
Jakie są kryteria sądu przy ustaleniu kontaktów z dzieckiem?
Przy ustalaniu kontaktów z dzieckiem, sąd kieruje się przede wszystkim dobrem dziecka, które jest najwyższą wartością. Bierze pod uwagę między innymi następujące kryteria:
- Potrzeby i sytuacja życiowa dziecka – sąd stara się ułożyć kontakty w sposób jak najbardziej odpowiadający indywidualnym potrzebom dziecka, np. jego wiekowi, więzi emocjonalnej z rodzicami.
- Możliwości organizacyjne i logistyczne rodziców – sąd uwzględnia miejsce zamieszkania, godziny pracy, dojazdy itp., aby kontakty były możliwe do realizacji.
- Zachowanie rodziców – sąd bierze pod uwagę np. przypadki przemocy, nadużywania alkoholu, które mogłyby zagrażać dobru dziecka podczas kontaktów.
- Wola i opinia dziecka – im starsze dziecko, tym większy nacisk kładzie się na jego zdanie w kwestii kontaktów.
- Stabilność środowiska – Sąd ocenia, który z rodziców może zapewnić bardziej stabilne środowisko domowe, w tym stałe miejsce zamieszkania, szkołę, krąg rówieśniczy i dostęp do opieki zdrowotnej.
Ile kosztuje założenie sprawy o kontakty z dzieckiem??
Opłata sądowa od wniosku o uregulowanie kontaktów z dzieckiem wynosi 100 złotych (stan na 2024 rok). Jest to kwota, którą należy uiścić przy składaniu pozwanego wniosku do sądu rodzinnego.
Jednak ostateczny koszt postępowania może być uzależniony od wielu czynników, takich jak:
- Pomoc prawna: Jeśli rodzice zdecydują się na korzystanie z pomocy prawnika lub adwokata, będą musieli pokryć koszty związane z usługami prawnymi. Opłaty za pomoc prawną mogą różnić się w zależności od doświadczenia i renomy wybranego prawnika.
- Czas trwania postępowania: Długość trwania postępowania może wpłynąć na ostateczny koszt sprawy. Im dłużej trwa postępowanie, tym wyższe mogą być koszty związane z opłatami za usługi prawnicze, dodatkowymi badaniami czy innymi wydatkami.
- Okoliczności towarzyszące sprawie: W zależności od okoliczności towarzyszących sprawie, mogą pojawić się dodatkowe koszty. Na przykład, jeśli sąd zdecyduje o konieczności przeprowadzenia badań psychologicznych lub opiniowania przez ekspertów, będą towarzyszyć temu dodatkowe wydatki.
Jak często można widywać się z dzieckiem po rozwodzie?
Ile widzeń z dzieckiem po rozwodzie jest możliwe, zależy głównie od ustaleń między rodzicami, a w przypadku sporu – od decyzji sądu. Nie ma ściśle określonej normy; sądy zazwyczaj starają się ustalić harmonogram, który będzie najbardziej odpowiadał potrzebom dziecka i możliwościom życiowym rodziców. Ważne jest, aby harmonogram ten był elastyczny i uwzględniał zmieniające się okoliczności życiowe zarówno dziecka, jak i rodziców.
Kontakty z dzieckiem po rozwodzie są niezwykle ważnym elementem, który wpływa na stabilność emocjonalną i rozwój dziecka. Warto pamiętać, że każda sytuacja rodzinna jest unikalna, a dobro dziecka powinno być zawsze stawiane na pierwszym miejscu. Jeśli potrzebujesz pomocy w uregulowaniu kontaktów z dzieckiem, skonsultuj się z doświadczonym adwokatem, który pomoże Ci przejść przez cały proces z należytą starannością i zrozumieniem.
Jestem absolwentką Wydziału Prawa i Administracji na Uniwersytecie Warszawskim oraz członkiem Okręgowej Rady Adwokackiej w Warszawie. Posiadam ponad 10 letnie doświadczenie w branży prawniczej. Specjalizuje się w prowadzeniu spraw z zakresu prawa karnego oraz prawa cywilnego ze szczególnym uwzględnieniem prawa rodzinnego. Zajmuje się kompleksową obsługą zarówno osób indywidualnych, jak i firm.