Dobrowolne alimenty to forma finansowego wsparcia dziecka przez jednego z rodziców. W praktyce oznacza to, że ojciec lub matka przekazują pieniądze na utrzymanie dziecka, jego wychowanie czy realizację konkretnych potrzeb życiowych. W tym przypadku najczęściej mamy do czynienia z umową ustną między dwiema stronami – wysokość alimentów nie jest wówczas ustalana przez sąd. Czy takie świadczenie jest równoważne z alimentami przyznanymi przez sąd? Komu jeszcze można zasądzić alimenty?
Umowa o dobrowolne alimenty – informacje ogólne
Dobrowolne alimenty na dziecko to świadczenie wypłacane z własnej woli w określonej kwocie. Ustalenie ich wysokości odbywa się na zasadzie ugody i stanowi wynikową indywidualnej decyzji obydwojga rodziców. Biorąc pod uwagę, że nie odbywa się to z zachowaniem wymogów formalnych, warto uchronić się przed ewentualnymi nieporozumieniami w przyszłości i zawrzeć umowę pisemną.
Udzielenie dobrowolnych alimentów nie jest wiążące prawnie. Oznacza to, że jeżeli rodzic zaprzestanie ich płatności, konieczne będzie wejście na drogę sądową. Sąd rozstrzygnie wówczas, czy istnieje obowiązek alimentacyjny. W takich przypadkach zawsze wskazane jest zwrócenie się o pomoc do kancelarii prawnej. Adwokat lub radca prawny udzielą porady prawnej bądź zaproponują mediację. Specjalista od spraw rodzinnych nie tylko poprowadzi sprawę, ale także zapewni merytoryczne wsparcie i wyjaśni wszelkie zawiłości z zakresu prawa rodzinnego.
Ile wynoszą dobrowolne alimenty na dziecko?
Wysokość alimentów, podobnie jak koszt utrzymania dziecka, to sprawa indywidualna i zależna od wielu czynników. Aby rzetelnie ustalić ich wysokość, należy wziąć pod uwagę przede wszystkim potrzeby dziecka oraz sytuację finansową drugiego rodzica. Co za tym idzie, strona, która zobowiązuje się do płacenia alimentów na rzecz dziecka, powinna realistycznie ocenić swoje możliwości finansowe, aby wypłacanie świadczenia miało charakter ciągły. Z czasem można oczywiście zdecydować się na dobrowolne zwiększenie lub zmniejszenie (np. po urodzeniu dziecka z drugiego małżeństwa).
Jak wypracować kompromis w kwestii dobrowolnych alimentów?
W sprawach o alimenty bardzo dużą rolę odgrywają transparentność oraz niezakłócona komunikacja między stronami. Aby ustalić alimenty w kwocie, która spełnia potrzeby małoletniego dziecka, ważne jest, aby rodzice dziecka wykonali podsumowanie kosztów życiowych, w tym: jedzenia, mieszkania, opieki zdrowotnej czy edukacji. Precyzyjne ustalenie wydatków na dziecko pozwala ustalić realną kwotę potrzebną na miesięczne utrzymanie i wypracować porozumienie między stronami. W sprawach o alimenty wypłacane dobrowolnie warto ustalić harmonogram płatności oraz sposób przelewu, tak aby każde przekazanie środków było dobrze udokumentowane.
Pozew o alimenty, gdy ojciec płaci dobrowolnie – porady
W wielu przypadkach dobrowolne płacenie alimentów w zupełności wystarcza, aby zrealizować wszystkie potrzeby życiowe dziecka. Zdarzają się jednak sytuacje, kiedy drugi rodzic nie wykonuje przelewów w terminie, lub potrzeby dziecka zwiększyły się i aktualna wysokość alimentów jest niewystarczająca. Jeżeli rozmowy nie przynoszą oczekiwanego efektu, jedynym sposobem jest złożenie pozwu w sądzie rejonowym, który znajduje się najbliżej miejsce zamieszkania rodzica/opiekuna z dzieckiem.
Aby uzyskać pozytywny wyrok w sprawie alimenty, rodzic musi koniecznie udokumentować dokonywane wpłaty i zestawić je z comiesięcznymi wydatkami ponoszonymi na wychowanie dziecka.
Skuteczny pozew o alimenty powinien zawierać opis sytuacji życiowej oraz dowody w postaci załączników, np. rachunki dokumentujące wydatki z ostatnich kilku miesięcy czy zaświadczenie o zarobkach rodzica, który utrzymuje dziecko. Takim dowodem może być także przesłuchanie stron i świadków. Ważne, aby powód wykazał, że ciężar utrzymania małoletniego dziecka spoczywa w całości na nim, a pozwany nie wywiązuje się z obowiązków finansowych względem dziecka.
Czy dobrowolne alimenty są dochodem?
Alimenty stanowią przychód dla osoby, która je otrzymuje, ale dla większości przewidziane jest zwolnienie z podatku dochodowego. Zgodnie z art. 21 ustawy o PIT wolne od podatku dochodowego są alimenty:
- wypłacane dzieciom, które nie ukończyły 25. roku życia;
- wypłacane dzieciom otrzymującym zasiłek pielęgnacyjny lub rentę socjalną (bez względu na wiek);
- na rzecz innych osób, w przypadku których złożono powództwo, a sąd pozytywnie rozpatrzył sprawę.
Dobrowolne alimenty – komu przysługują?
Pomimo że najczęściej mówi się o alimentach wypłacanych przez ojca dziecka, tak naprawdę obowiązek alimentacyjny może dotyczyć też innych krewnych oraz współmałżonka. Przykładowo, alimenty mogą być nałożone na małżonka, który został uznany za winnego rozkładu pożycia. Prawo do alimentów przysługuje także w okresie separacji.
Pojęcie alimentacji odnosi się również do rodziców biologicznych lub adopcyjnych, którzy znajdują się w niedostatku. Wówczas sąd może zasądzić obowiązek płacenia świadczenia na realizację usprawiedliwionych potrzeb. W każdym przypadku istnieje możliwość obniżenia lub podwyższenia alimentów (zależnie od aktualnej sytuacji życiowej).
Jestem absolwentką Wydziału Prawa i Administracji na Uniwersytecie Warszawskim oraz członkiem Okręgowej Rady Adwokackiej w Warszawie. Posiadam ponad 10 letnie doświadczenie w branży prawniczej. Specjalizuje się w prowadzeniu spraw z zakresu prawa karnego oraz prawa cywilnego ze szczególnym uwzględnieniem prawa rodzinnego. Zajmuje się kompleksową obsługą zarówno osób indywidualnych, jak i firm.
Powiązane wpisy:
